Szpitalny oddział ratunkowy (SOR) to specjalistyczna jednostka w ramach systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego, której głównym celem jest udzielanie pomocy pacjentom znajdującym się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. SOR zajmuje się przede wszystkim wstępną oceną stanu zdrowia pacjenta oraz podejmuje niezbędne leczenie, które ma na celu stabilizację funkcji życiowych. W Polsce obecnie działa 246 takich oddziałów, a ich liczba jest monitorowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Szpitalny oddział ratunkowy jest miejscem, do którego można udać się, gdy doświadczymy nagłego zagrożenia zdrowotnego, takiego jak wypadek, uraz, zatrucie czy gwałtowne pogorszenie stanu zdrowia. Warto dodać, że nie ma potrzeby posiadania skierowania, aby trafić do SOR, a pacjent może zgłosić się do dowolnej placówki tego typu, niezależnie od miejsca zamieszkania, ponieważ nie obowiązuje rejonizacja. W przypadku, gdy dany oddział ratunkowy nie będzie mógł udzielić odpowiedniej pomocy, pacjent zostanie przetransportowany do najbliższego szpitala, który dysponuje odpowiednimi zasobami.
Zakres usług świadczonych przez SOR obejmuje:
- ocenę wstępną stanu zdrowia pacjenta,
- niezbędne leczenie mające na celu stabilizację funkcji życiowych.
Z danych Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, że w Polsce funkcjonuje 246 szpitalnych oddziałów ratunkowych.
Kiedy powinieneś skorzystać z SOR? Pomoc w SOR jest wskazana, gdy doświadczysz nagłego zagrożenia zdrowotnego, takiego jak wypadek, uraz, zatrucie czy nagłe pogorszenie stanu zdrowia.
Czy potrzebujesz skierowania? Nie, do szpitalnego oddziału ratunkowego można udać się bez konieczności posiadania skierowania.
Czy musisz udać się do najbliższego SOR zgodnie z miejscem zamieszkania? Pomoc w SOR dostępna jest w każdej placówce, niezależnie od miejsca zamieszkania pacjenta. Nie obowiązuje system rejonizacji.
Co jeśli dany SOR nie będzie w stanie udzielić Ci pomocy? Jeżeli dany oddział nie będzie mógł zapewnić odpowiedniej opieki, pacjent zostanie przetransportowany do najbliższego szpitala, który dysponuje odpowiednimi zasobami do leczenia.
Kiedy nie należy korzystać z SOR? Szpitalny oddział ratunkowy nie jest przeznaczony do realizacji usług, które można uzyskać w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej czy specjalistycznych.
Dlatego nie należy korzystać z SOR w przypadkach takich jak:
- wystawienie recepty na leki przyjmowane przewlekle,
- skierowanie na badania diagnostyczne lub konsultacje specjalistyczne,
- uzyskanie zwolnienia lekarskiego, zaświadczeń do ZUS, skierowań do sanatorium lub innych dokumentów medycznych niezwiązanych z nagłym zagrożeniem zdrowotnym.
W jakim szpitalu może być utworzony SOR? Szpitalne oddziały ratunkowe mogą być zorganizowane w placówkach, które posiadają przynajmniej:
- oddział chirurgii ogólnej z częścią urazową,
- oddział chirurgii dziecięcej – w szpitalach dziecięcych,
- oddział chorób wewnętrznych,
- oddział pediatrii – w szpitalach dziecięcych,
- oddział anestezjologii i intensywnej terapii,
- pracownia diagnostyki obrazowej.
SOR musi również mieć dostęp do:
- całodobowych badań diagnostycznych w laboratorium,
- diagnostyki obrazowej (USG, tomografia komputerowa, badania endoskopowe takie jak gastroskopia, bronchoskopia),
- sprzętu do badań przy łóżku pacjenta, jak analizatory parametrów krytycznych, przyłóżkowe zestawy RTG i ultrasonografy.
Czy SOR musi mieć dostęp do lądowiska lub lotniska? Szpitalny oddział ratunkowy powinien posiadać całodobowe lotnisko lub lądowisko, umożliwiające szybki transport pacjentów. Lądowisko musi znajdować się na tyle blisko SOR, aby pacjent mógł zostać przyjęty w ciągu 5 minut od transportu. Te wymagania będą obowiązkowe od 31 grudnia 2024 roku.
Jakie wymagania dotyczą personelu medycznego w SOR? W szpitalnym oddziale ratunkowym muszą pracować co najmniej:
- ordynator oddziału (lekarz odpowiedzialny za kierowanie oddziałem),
- pielęgniarka oddziałowa lub ratownik medyczny z wykształceniem wyższym oraz co najmniej 5-letnim doświadczeniem w pracy na oddziale, odpowiedzialna za koordynację pracy pielęgniarek, ratowników medycznych, rejestratorek i personelu pomocniczego,
- wystarczająca liczba lekarzy, w tym co najmniej dwóch lekarzy dyżurujących na oddziale,
- pielęgniarki lub ratownicy medyczni w odpowiedniej liczbie do sprawnego funkcjonowania oddziału,
- rejestratorki medyczne oraz personel pomocniczy niezbędny do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania SOR.
To jeden z artykułów powiązanych z branżą - lekarze, przychodnie prywatne Praga Południe.