Minister Adam Bodnar przedstawił dziesięć głównych filarów programu „Sprawne sądy”, który ma na celu poprawę efektywności pracy polskiego wymiaru sprawiedliwości. Program obejmuje zmiany organizacyjne, legislacyjne i kadrowe, które odpowiadają na wyzwania związane z szybkością i jakością procesów sądowych. Reforma dotyczy m.in. mediacji, biegłych sądowych, digitalizacji oraz spraw frankowych.
1. Digitalizacja sądów:
Ministerstwo planuje kompleksowe przejście na system cyfrowy, który obejmie m.in. skanowanie papierowych akt oraz udostępnianie cyfrowych dokumentów. Celem jest stopniowe wycofywanie dokumentów papierowych, co ma poprawić dostęp do akt spraw sądowych, umożliwiając składanie wniosków przez Internet i rozwój sekcji takich jak „mój KRS” i „eKsięgi Wieczyste” w systemie mObywatel. Zostaną również usprawnione interfejsy dla rejestrów sądowych.
2. Zwiększenie liczby asystentów:
W budżecie na 2025 rok przewidziano dodatkowe etaty dla asystentów w sądach rejonowych, co pozwoli osiągnąć równowagę – jeden asystent na dwóch sędziów. Nowi asystenci mają wesprzeć sądy w najbardziej obciążonych obszarach, takich jak sprawy frankowe.
3. Wizytatorzy wracają do orzekania:
Po zmianach wizytatorzy będą mogli ponownie pełnić funkcję orzekającą. To działanie ma poprawić jakość pracy sądów, szczególnie w kwestii awansów sędziowskich.
4. Nowe zasady skarg na przewlekłość postępowań:
Wprowadzenie nowych przepisów umożliwi składanie skarg na przewlekłość postępowań, w tym w sprawach dotyczących warunkowego przedterminowego zwolnienia, dyscyplinarnych spraw sędziów oraz uchwał o uchyleniu immunitetu.
5. Poprawa jakości mediacji:
Ministerstwo planuje wprowadzenie ogólnopolskiego rejestru mediatorów sądowych oraz system szkoleń dla mediatorów. Zostaną również wprowadzone obowiązkowe spotkania mediacyjne w niektórych typach spraw, a także usprawnione procedury mediacji przedsądowej.
6. Certyfikacja biegłych sądowych:
Biegli sądowi zostaną objęci systemem certyfikacji, co ma zagwarantować wysoką jakość i fachowość ich opinii. Utworzona zostanie centralna lista biegłych, a także powołana Rada Biegłych przy Ministrze Sprawiedliwości.
7. Szybsze rozpatrywanie spraw frankowych:
Dzięki wsparciu asystentów i zmniejszeniu wymagań dowodowych, sprawy frankowe będą rozpatrywane szybciej. Planowane jest także wprowadzenie systemowych ugód, wspierających tendencje ugodowe w tych sprawach.
8. Elektronizacja procesu zawierania ugód frankowych:
Elektroniczne składanie wniosków o zatwierdzenie ugód w sprawach frankowych przez Portal Informacyjny ma usprawnić cały proces. Zostanie również wprowadzony Digitalny Asystent Sędziego, który będzie pomagał w przygotowywaniu uzasadnień wyroków.
9. Rozbudowa Portalu Informacyjnego:
Planowane zmiany w Portalu Informacyjnym umożliwią składanie pism procesowych w sprawach cywilnych i karnych, a także zapewnią uproszczony interfejs i funkcję e-Płatności. Portal stanie się bardziej zintegrowany z innymi systemami, co poprawi jego dostępność i funkcjonalność.
10. Szkolenia dla prezesów sądów:
W ramach programu przewidziano cykliczne narady z prezesami sądów, które będą miały na celu omawianie problemów zarządu i procesów w sądach, z uwzględnieniem specjalistycznych szkoleń zarządczych prowadzonych przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury.
Te zmiany mają na celu usprawnienie funkcjonowania sądów oraz przyspieszenie procedur sądowych, zapewniając jednocześnie większą transparentność i dostępność wymiaru sprawiedliwości.
To jeden z artykułów powiązanych z branżą - kancelarie Wesoła.