Podatek to obowiązkowe, publiczne świadczenie finansowe, które nie jest zwracane i jest pobierane przez państwo.
Podatki są głównym źródłem finansowania działalności państwa oraz jego instytucji. Krótko mówiąc, to dzięki nim państwo może finansować takie elementy jak edukacja, opieka zdrowotna, infrastruktura drogowa czy pomoc dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej. Każdy obywatel, który jest zobowiązany do zapłaty podatku, ma obowiązek go uiścić.
Podatki różnią się w zależności od podmiotu, który jest opodatkowany (czyli kto płaci podatek), przedmiotu opodatkowania (czyli co jest objęte podatkiem) oraz metody poboru podatku (czyli procedury i warunki płatności).
W Polsce wyróżniamy obecnie kilkanaście rodzajów podatków. Wśród nich przeważają podatki bezpośrednie, takie jak:
- podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT),
- podatek dochodowy od osób prawnych (CIT),
- podatek od spadków i darowizn,
- podatek od czynności cywilnoprawnych,
- podatek rolny,
- podatek leśny,
- podatek od nieruchomości,
- podatek od środków transportowych,
- podatek tonażowy,
- podatek od wydobycia niektórych surowców,
- zryczałtowany podatek od wartości sprzedanej produkcji (znany jako podatek od produkcji okrętowej).
Pozostałe to podatki pośrednie, takie jak:
- podatek od towarów i usług (VAT),
- podatek akcyzowy,
- podatek od gier.
System podatkowy
Wszystkie rodzaje podatków tworzą spójną całość zarówno w kontekście prawnym, jak i ekonomicznym, a także są ze sobą wzajemnie powiązane. Stanowią one element systemu podatkowego.
W szerokim znaczeniu system podatkowy obejmuje także:
- krajowe i międzynarodowe przepisy prawa podatkowego, w tym prawo karne skarbowe,
- organy administracji rządowej i samorządowej.
Jaką rolę pełnią podatki
Najważniejszą funkcją podatków jest funkcja fiskalna, która polega na pozyskiwaniu funduszy niezbędnych do pokrycia potrzeb publicznych.
Drugą, dodatkową funkcją podatków jest funkcja redystrybucyjna, związana z podziałem dochodów budżetowych pozyskanych z podatków pomiędzy obywateli a instytucje publiczne.
Można także wyróżnić funkcję stymulacyjną podatków. Poprzez na przykład obniżone stawki podatkowe, ulgi czy zwolnienia, wspiera się pewne działania i procesy gospodarcze, które są korzystne zarówno dla państwa, jak i obywateli.
Podstawy wprowadzania obowiązków podatkowych w Polsce określa artykuł 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Zgodnie z nim, nakładanie podatków, innych danin publicznych, ustalanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania oraz stawek podatkowych, jak również zasady przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorie podmiotów zwolnionych z podatków, odbywa się na podstawie ustawy.
Ogólne zasady prawa podatkowego oraz związane z nimi obowiązki i procedury reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
Podstawa prawna - Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2018 poz. 800, z późn. zm.)
To jeden z artykułów powiązanych z branżą - biura rachunkowe Targówek.