Na terenie całego cmentarza Stare Powązki spisano ponad 98 tysięcy grobów, pól grobowych i tablic memoratywnych. Pochówki znajdują się w 436 kwaterach, Alei Zasłużonych i katakumbach. Ta olbrzymia praca trwała 10 lat. Jej efektem jest nakładka w serwisie mapowym m.st. Warszawy, w której bez trudu można m.in. znaleźć położenie każdego grobu na Powązkach. Inicjatywa stworzenia dokumentacji grobów na warszawskich cmentarzach zabytkowych narodziła się w Biurze Stołecznego Konserwatora Zabytków. Prace ruszyły w 2009 roku, zaczynając od najstarszej nekropolii – Starych Powązek, założonych w 1790 roku. Projekt ten nazwano „Gromadzenie danych dotyczących pomników nagrobnych na cmentarzu Stare Powązki, wpisanym do rejestru zabytków”. Proces inwentaryzacji na Powązkach zakończono w 2019 roku.
W trakcie prac tworzono cyfrową bazę danych, zawierającą szczegóły na temat wyglądu, stanu zachowania oraz położenia każdego nagrobka. Dzięki połączeniu bazy z internetowym systemem mapowym i dostępną tam wyszukiwarką, zebrana dokumentacja jest teraz powszechnie dostępna. Mieszkańcy Warszawy mogą łatwo zlokalizować grób bliskiej osoby lub osoby, którą się interesują, natomiast historycy, varsavianiści czy konserwatorzy mogą zgłosić się do Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków po bardziej szczegółowe dane.
Na mapie Warszawy po lewej stronie należy wybrać zakładkę "Cmentarze". Po kliknięciu pojawią się pola do wypełnienia: wystarczy wybrać odpowiedni cmentarz (np. Stare Powązki, cmentarz ewangelicko-augsburski lub prawosławny), a następnie wpisać dostępne informacje, takie jak nazwisko osoby pochowanej lub jego fragment, imię itp. Im więcej szczegółowych danych (np. data śmierci), tym łatwiej znaleźć dokładną lokalizację. Wyszukiwarka zawiera informacje o pochówkach do roku 2019.
To pierwsze tego typu przedsięwzięcie na tak dużą skalę dla tego cmentarza. Wcześniej inwentaryzacje były prowadzone jedynie fragmentarycznie, zazwyczaj skupiano się na najstarszych częściach nekropolii lub rejestrowano tylko najbardziej artystyczne nagrobki lub te poświęcone osobom publicznym.
Jednym z najciekawszych, ale i najtrudniejszych elementów pracy zespołu była próba odczytania wyblakłych, nieczytelnych inskrypcji. Wykorzystano różne metody, jednak najlepsze efekty osiągnięto poprzez zwilżenie napisów wodą i podświetlenie ich pod odpowiednim kątem, co podkreślało różnicę między płaszczyzną a zagłębieniami liter. Często spotykano się również z pomnikami pokrytymi mchem, ziemią lub roślinnością, jednak brak uprawnień konserwatorskich nie pozwalał na ich oczyszczanie. W takich przypadkach inskrypcje próbowano rozpoznawać dotykiem, co często przynosiło efekty.
Dzięki kilkuletniej współpracy Biura z Gimnazjum nr 47 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego częściowo zinwentaryzowano także groby na cmentarzu ewangelicko-augsburskim przy ul. Młynarskiej. Projekt „Kotwice pamięci” obejmował działania takie jak spisywanie napisów nagrobnych przez uczniów. Od 2020 roku Biuro prowadzi inwentaryzację na cmentarzu prawosławnym na Woli.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o osobach pochowanych na Powązkach, warto sięgnąć po przewodnik prof. Marka Cieciury, miłośnika warszawskich Powązek. Znajdziesz tam wiele ciekawostek o wybitnych postaciach związanych z muzyką i piosenką, które spoczywają na warszawskich cmentarzach zabytkowych.
To jeden z artykułów powiązanych z branżą - usługi pogrzebowe Wola.