Zabytki na Białołęce
- Zespół pałacowo-parkowy w Tarchominie.Składający się z XVIII-wiecznego dworu i pałacu z początku XIX wieku wzniesionego przez Tadeusza Mostowskiego oraz parku.
- Kościół św. Jakuba na Tarchominie ul. Mehoffera 2.Kościół parafialny przy ul. Mehoffera jest jedyną gotycką świątynią w Warszawie, która dotrwała do naszych czasów w niemal nienaruszonym stanie. Czytelne są do dziś szesnastowieczne detale architektoniczne. Kościół wzniesiony został z cegły ułożonej w wątku polskim. Gotyk mazowiecki z początku XVI wieku.
- Parafia Rzymskokatolicka Narodzenia NMP w Płudach ul. Klasyków 21.Kościół zbudowany w latach 1908-1913 w stylu neogotyku nadwiślańskiego. W dniu 8 września 1913 roku dokonano poświęcenia kościoła, a 16 września 1949 roku została erygowana Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny przez Księdza Prymasa Stefana Wyszyńskiego.
- Parafia Rzymskokatolicka św. Michała Archanioła w Grodzisku ul. Głębocka 119.Jeden z najstarszych drewnianych kościołów w Warszawie, modrzewiowy, ufundowany prawdopodobnie przez królową Bonę w 1534 roku.
Zespół Dworski Mostowskich
Zabytek z przełomu XVIII i XIX wieku na terenie parku krajobrazowego nad Wisłą przy ulicy Mehoffera 2 w Tarchominie, na warszawskiej Białołęce. Należą do niego drewniany dwór z końca XVIII wieku, pałacowa oficyna, budynek gospodarczy i park. Od 1921 własność Warszawskiej Kurii Metropolitalnej, dobrze utrzymany, zachowany w prawie niezmienionym stanie.
Dwór
Parterowy dwór zbudowany został prawdopodobnie przez Józefa Kantego Ossolińskiego, który nabył majątek w Tarchominie w 1738. Drewniany barokowy budynek ma kryty gontem, charakterystyczny dla polskich dworków, łamany dach. Odwrócony tyłem do Wisły, tuż przy wale przeciwpowodziowym, ozdobiony jest od frontu gankiem wspartym na czterech kolumnach. Około 1790 kupił go wraz z całym parkiem Tadeusz Mostowski. Dworek stał się miejscem często odwiedzanym przez hrabiego, ze względu na walory krajobrazowe tego terenu, co przyczyniło się do decyzji o budowie pałacu w Tarchominie. Obecnie budynek jest odrestaurowany i otynkowany.
Pałac
Mostowski zlecił projekt przyszłej rezydencji Szymonowi Zugowi. Rezydencja nie została jednak ostatecznie ukończona. W latach 1801-1825 zbudowano jedynie oficynę (autorstwo projektu przypisuje się Henrykowi Ittarowi), która swoimi imponującymi rozmiarami zdominowała stojący obok drewniany dworek. Budowla ma dwie kondygnacje, jest wąska i długa (13-osiowa), skierowana frontową fasadą na południe, urozmaicona w środku czterokolumnowym wgłębnym portykiem. Ma czterospadowy zagospodarowany dach z lukarnami; ściany parteru boniowane.
Po upadku powstania listopadowego majątek przejął Pawieł Aleksandrowicz Muchanow, przedstawiciel władz zaborczych. Muchanow ożenił się z Józefą z Mostowskich, córką byłego właściciela, która po przymusowym wyjeździe z kraju ojca – powstańca, zarządzała majątkiem w Tarchominie.
Kolejnym właścicielem był Siergiej Siergiejewicz Muchanow, mąż Marii Kalergis, następnym, od 1881 – inżynier dróg i komunikacji Władysław Kisiel-Kiślański pełniący m.in. funkcję szambelana papieża Piusa XI. Fakt ten wpłynął na ostatnią wolę Kisiela-Kiślańskiego, który zapisał swoje tarchomińskie dobra fundacji im. Ojca Świętego Piusa XI. Od 1921 zespół dworski przy Mehoffera należy do Kościoła. Obecnie mieści się tam Wyższe Seminarium Duchowne diecezji warszawsko-praskiej. Budowę seminarium według projektu Leszka Klejnerta rozpoczęto w 1999. Nowy budynek harmonizuje z otoczeniem pałacu i jest z nim połączony szklaną klatką schodową przylegającą do zabytku od północnej strony.
Kościół pod wezwaniem św. Jakuba
Jest kościołem parafialny przy ul. Mehoffera 2. Jest on jedyną gotycką świątynią w Warszawie, która dotrwała do naszych czasów w niemal nienaruszonym stanie. Czytelne są do dziś szesnastowieczne detale architektoniczne. Kościół wzniesiony został z cegły ułożonej w wątku polskim. Gotyk mazowiecki z początku XVI wieku.
Kościół św. Michała Archanioła w Warszawie
Jest to barokowa świątynia z początku XVII wieku w Warszawie–Białołęce przy ulicy Głębockiej 119. Od 1965 w rejestrze zabytków.Modrzewiowa budowla ze stromym dwuspadowym dachem krytym gontem, z niewielką wieżyczką zwieńczoną krzyżem, stoi w pobliżu zabytkowego cmentarza z XVI wieku na terenie Grodziska.
Kościół zbudowali w 1717 bernardyni na miejscu starszego, spalonego w czasie potopu szwedzkiego. Nie wiadomo ile budowli wzniesiono wcześniej w tym miejscu, ale źródła zgodnie podają, że fundatorem pierwszego kościoła pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Grodzisku była królowa Bona posiadająca po śmierci męża rozległe dobra na Mazowszu.
Bernardyni otrzymali ziemię w Grodzisku od króla Zygmunta III Wazy i wznieśli tam oprócz kościoła rezydencję zakonną. W 1734 świątynia wzbogaciła się o dwa spiżowe dzwony kościelne. Od 1811 wnętrze miało cztery ołtarze, z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej w głównym i wizerunkami św. Antoniego, św. Michała i św. Jana Nepomucena w bocznych. Główny ołtarz został przeniesiony z kościoła bernardynów na Pradze, który został zniszczony w czasie próby usunięcia oblegających go Austriaków.
W późniejszych latach w kościele odprawiano mszę tylko raz w tygodniu w niedzielę i w święta. W 1864 po zlikwidowaniu zakonu został włączony do parafii Matki Boskiej Loretańskiej na Pradze. W 1888 przeszedł gruntowny remont. Od 1895 do 1917 był filią parafii opiekującą się wsiami: Drewnica Grodzisk Marki i Siwki.
Po zniszczeniach II wojny światowej, w 1950, został wyremontowany. Samodzielną parafią dla wschodnich osiedli Białołęki: Grodziska, Kątów Grodziskich, Brzezin, Lewandowa, Augustówka, Augustowa i Maniek Wojdów jest od 1975. Kościół gruntownie odnowiono w latach 2003-04.
Źródło - artykuł w Wikipedii,
autorzy: wikipedyści,
licencja: GNU FDL,